Indeks Jakości Powietrza
Indeksy Jakości Powietrza (po angielsku Air Quality Index - AQI), to proste wskaźniki pozwalające ocenić jakość powietrza. Wyznacza się je w oparciu o pomiary lub prognozy stężeń wybranych zanieczyszczeń powietrza, przede wszystkim: pyłu zawieszonego frakcji PM10 i PM2.5, ozonu O3, dwutlenku azotu NO2, dwutlenku siarki SO2, benzenu C6H6 i tlenku węgla CO.
W opracowanym i zalecanym przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) Polskim Indeksie Jakości Powietrza prezentowanym w naszym Geoportalu, dla każdego z tych zanieczyszczeń wyznaczono sześć przedziałów stężeń (klas jakości powietrza), pozwalających ocenić panujące warunki aerosanitarne. Każdej klasie przypisano również odpowiedni kolor.
| PM10 [µg/m3] | PM2.5 [µg/m3] | O3 [µg/m3] | NO2 [µg/m3] | SO2 [µg/m3] | C6H6 [µg/m3] | CO [µg/m3] | |
| 1. Warunki bardzo dobre | 0 - 20 | 0 - 12 | 0 - 30 | 0 - 40 | 0 - 50 | 0 - 5 | 0 - 2499 |
| 2. Warunki dobre | 21 - 60 | 13 - 36 | 31 - 70 | 41 - 100 | 51 - 100 | 6 - 10 | 2500 - 6499 |
| 3. Warunki umiarkowane | 61 - 100 | 37 - 60 | 71 - 120 | 101 - 150 | 101 - 200 | 11 - 15 | 6500 - 10499 |
| 4. Warunki dostateczne | 101 - 140 | 61 - 84 | 121 - 160 | 150 - 200 | 201 - 350 | 16 - 20 | 10500 - 14499 |
| 5. Warunki złe | 141 - 200 | 85 - 120 | 161 - 240 | 201 - 400 | 351 - 500 | 21 - 50 | 14500 - 20499 |
| 6. Warunki bardzo złe | >200 | >120 | >240 | >400 | >500 | >50 | >20499 |
Dla lepszej widoczności zastosowane w Geoportalu NaszePowietrze oznaczenia kolorystyczne poszczególnych klas zostały zmodyfikowane w stosunku do oznaczeń proponowanych przez GIOŚ.
Wyznaczenie aktualnego indeksu jakości powietrza polega na znalezieniu najgorszej z klas, określonych dla poszczególnych zanieczyszczeń.
Przykład:
Dla danego dnia, o godzinie 12:00 odnotowano następujące stężenia zanieczyszczeń:
- PM10 - 141 µg/m3 (klasa 5., "warunki złe")
- PM2.5 - 125 µg/m3 (klasa 6., "warunki bardzo złe")
- O3 - 36 µg/m3 (klasa 2., "warunki dobre")
- NO2 - 121 µg/m3 (klasa 3., "warunki umiarkowane")
- SO2 - 35 µg/m3 (klasa 1., "warunki bardzo dobre")
- C6H6 - 1 µg/m3 (klasa 1., "warunki bardzo dobre")
- CO - 300 µg/m3 (klasa 1., "warunki bardzo dobre")
Przy takich stężeniach aktualny Indeks Jakości Powietrza dla godziny 12:00 przyjmuje wartość 6. ("warunki bardzo złe"), określoną przez stężenie pyłu zawieszonego PM2.5.
Informacja zdrowotna
Dla każdej z klas Indeksu określono również możliwe skutki zdrowotne jakie niesie dla ludzi przebywanie w takich warunkach oraz proste wskazówki, pozwalające ograniczyć niekorzystne oddziaływanie zanieczyszczeń na organizm.
JAKOŚĆ POWIETRZA BARDZO DOBRA
Jakość powietrza jest bardzo dobra. Warunki idealne dla aktywności na zewnątrz. Zanieczyszczenia powietrza nie stanowią zagrożenia.
JAKOŚĆ POWIETRZA DOBRA
Jakość powietrza jest dobra. Warunki dobre dla aktywności na zewnątrz. Zanieczyszczenia powietrza mogą stanowić minimalne zagrożenie dla osób znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka, w tym dzieci, osób starszych oraz osób z chorobami serca lub dróg oddechowych.
JAKOŚĆ POWIETRZA UMIARKOWANA
Jakość powietrza jest akceptowalna. Warunki akceptowalne dla aktywności na zewnątrz, choć zanieczyszczenia powietrza mogą stanowić zagrożenie dla osób znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka, w tym dzieci, osób starszych oraz osób z chorobami serca lub dróg oddechowych.
JAKOŚĆ POWIETRZA DOSTATECZNA
Jakość powietrza jest dostateczna. Zaleca się ograniczenie aktywności na zewnątrz. Zanieczyszczenia powietrza stanowią zagrożenie dla osób znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka, w tym dzieci, osób starszych oraz osób z chorobami serca lub dróg oddechowych. Pozostałe osoby powinny ograniczyć przebywanie na zewnątrz, zwłaszcza gdy doświadczą takich objawów jak kaszel lub podrażnione gardło.
JAKOŚĆ POWIETRZA ZŁA
Jakość powietrza jest zła. Nie zaleca się aktywności na zewnątrz. Osoby znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka, w tym dzieci, osoby starsze oraz osoby z chorobami serca lub dróg oddechowych powinny unikać przebywania na zewnątrz. Pozostałe osoby powinny ograniczyć przebywanie na zewnątrz.
JAKOŚĆ POWIETRZA BARDZO ZŁA
Jakość powietrza jest bardzo zła. Wszelkie aktywności na zewnątrz są odradzane. Osoby znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka, w tym dzieci, osoby starsze oraz osoby z chorobami serca lub dróg oddechowych powinny bezwzględnie unikać przebywania na zewnątrz. Pozostałe osoby powinny ograniczyć przebywanie na zewnątrz do minimum.
Opracowanie: zespół projektu LIFE-APIS/PL, na podstawie materiałów GIOŚ
